Czosnek niedźwiedzi – co to za roślina?

Czosnek niedźwiedzi jest od bardzo dawna wykorzystywany w medycynie ludowej. Pomimo, że czosnek pospolity ma wiele pozytywnych właściwości, jego niedźwiedzi odpowiednik może mieć nawet korzystniejsze działanie dla pracy ludzkiego organizmu.

Gdzie występuje czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi inaczej nazywany jest czosnkiem cygańskim. Niektórzy mówią na niego cebula czarownic. Rośnie dziko w lasach na terenie całej Europy. Występuje też w niektórych częściach Azji. W Polsce rośnie na terenach Puszczy Kampinoskiej, Bieszczad oraz Puszczy Białowieskiej.

Czym się charakteryzuje czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi charakteryzuje się długimi liśćmi lancetowatymi. Osiągają one długość nawet do 20-50 centymetrów. Właśnie te liście są najbardziej korzystną dla ludzi częścią czosnku niedźwiedziego. Poza tym czosnek niedźwiedzi charakteryzuje się wąską długą cebulą. Na początku jest ona gładka, w czasie kwitnienia powstaje z niej postrzępiona włóknista masa. Czosnek posiada także kwiaty oraz owoce.

Rozwój czosnku niedźwiedziego

Czosnek niedźwiedzi kwitnie w okolicach kwietnia do czerwca. Najbardziej intensywnie w maju. Kwiaty zapylane są przez muchy i trzmiele. Owoce i nasiona powstają w czerwcu i lipcu. Nasiona kiełkują zazwyczaj po 14 miesiącach od listopada do kwietnia.

Cechy czosnku niedźwiedziego

Roślina ma czosnkowy zapach. Jest trująca dla części ssaków w tym psów. Zawiera olejek eteryczny ursalinę i kwas askorbinowy. W zielu znajdują się flawonoidy glikozydowe, związki fenolowe oraz lektyny. Cebula jest pełna polisacharydów i kwasów tłuszczowych. Czosnek niedźwiedzi ma dużą zawartość magnezu, manganu i żelaza. Posiada także dużą ilość adenozyny.

Czosnek niedźwiedzi pod ochroną

Czosnek niedźwiedzi wymienia się w księgach gatunków zagrożonych w Estonii, na Łotwie, na Litwie oraz Białorusi. Od 2004 roku jest objęty w Polsce częściową ochroną gatunkową, gdyż uznaje się go za gatunek ustępujący. Znalazł się na czerwonej liście roślin i grzybów w Polsce w 2006 roku. Zagrożenia dla czosnku niedźwiedziego to przebudowa lasów mieszanych na lasy iglaste, niszczenie siedlisk w lasach łęgowych podczas regulacji rzek oraz nieprawidłowa gospodarka leśna. Czosnek niedźwiedzi jest zaliczany do gatunków roślin objętych częściową ochroną według rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 roku „W sprawie ochrony gatunkowej roślin”. Mogą go pozyskiwać jedynie podmioty, które dostały na to pozwolenie.

Czosnek niedźwiedzi – właściwości

Czosnek niedźwiedzi ma wiele właściwości. Wynika to głównie z tego, że w jego liściach znajduje się wiele składników aktywnych jak: allicyna, związki siarki, chlorofil oraz flawonoidy. Dzięki temu czosnek niedźwiedzi jest dobry dla organizmu człowieka. Pomaga w wielu kwestiach, co jest poparte dowodami naukowymi. Po pierwsze wspomaga pracę układu pokarmowego. Jest wsparciem przy problemach żołądkowo-jelitowych. Ekstrakt z czosnku niedźwiedziego zmniejsza napięcie końcowego odcinka jelita cienkiego. Dzięki niemu można się także pozbyć pasożytów z układu pokarmowego. Czosnek niedźwiedzi jest zalecany także przy problemach z cholesterolem, pomaga uregulować ciśnienie krwi, wspiera odporność, a także dzięki niemu można utrzymać zdrowe stawy. Wspiera także pracę wątroby. Składniki zawarte w czosnku niedźwiedzim pomagają odtruć organizm zobojętniając metale ciężkie oraz inne zalegające toksyny.

Czosnek niedźwiedzi – w czym jeszcze pomaga?

Czosnek niedźwiedzi wykorzystywany był jako ziele przeciwszkorbutowe. Poprawia trawienie, działa przeciwbakteryjnie, a także zapobiega chorobom układu sercowo-naczyniowego. Można go stosować również przy dolegliwościach układu oddechowego, do leczenia ran, na przewlekłe choroby skóry, czy przy przeziębieniu. Łagodzi także bóle reumatyczne. Mówi się nawet, że może zapobiegać nowotworom złośliwym. Zapobiega miażdżycy i pobudza wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci, a także śluzu w oskrzelach. Stosuje się go przy rzęsistkowicy.

Roślina jadalna oraz ozdobna

Czosnek niedźwiedzi można zaliczyć zarówno do roślin jadalnych, jak i ozdobnych. Wszystkie części tej rośliny są jadalne. Mają charakterystyczny czosnkowy smak. Najsilniejszy jest on, gdy roślina jest świeża. Przy gotowaniu albo suszeniu aromat słabnie. Zazwyczaj je się liście, ale można jeść także kwiaty oraz owoce. Kwiaty mają ostrzejszy od liści smak, a owoce najostrzejszy. Można ich używać jako dekoracji do potraw. Liście czosnku najlepiej jest zbierać przed kwitnieniem, czyli w marcu albo kwietniu. Można je spożywać na surowo albo gotowane. Można zrobić z nich także pesto albo dodać do zupy, risotto, ravioli, żółtych serów oraz twarogu. Z cebuli można korzystać jak z czosnku pospolitego. Sok z czosnku niedźwiedziego wykorzystywany jest w diecie odchudzającej. Liście można ukisić.

Czosnek niedźwiedzi, a suplementy

Czosnek niedźwiedzi jest dostępny w aptece w kilku postaciach. Są to zioła sypkie, balsamy do użytku zewnętrznego, kapsułki orz tabletki. Czosnku nie powinny przyjmować osoby, które mają wrzody żołądka albo dwunastnicy. Należy także uważać w przypadku ciąży oraz przyjmowania leków przeciwzakrzepowych.